Россиядә сыерларны, дуңгызларны һәм тавыкларны күпме вакытка билгеләргә кирәк
2022 елның 28 июнендәге 221-ФЗ номерлы Федераль закон аграрийларны Россия Федерациясендә авыл хуҗалыгы хайваннарын маркировкалау һәм исәпкә алуны бурыч итеп куя. Бу закон нигезендә 2024 елның 1 мартыннан авыл хуҗалыгы хайваннарын маркировкалау мәҗбүри була. Күпме вакытка эре һәм вак мөгезле терлекләрне, авыл хуҗалыгы кошларын, дуңгызларны, атларны, дөяләрне, боланнарны, куяннарны, бал кортларын һәм тиреле хайваннарны «ветеринария һәм тормыш»күзәтүендә билгеләргә һәм исәпкә куярга кирәк.
"Безгә бөтен терлекнең тулы исәп-хисабын һәм Тулы эзләнүчәнлеген тәэмин итү бик мөһим. Биредә күп төрле бурычлар бар: бу – хайваннарның күченүен контрольдә тоту һәм чыгарылуын контрольдә тоту»,-дип ассызыклады бу эшнең мөһимлеген статс – секретарь-РФ Авыл хуҗалыгы министры урынбасары Максим Увайдов. Министр урынбасары Казанда цифрлы технологияләрне ветеринариягә кертүгә багышланган Бөтенроссия киңәшмәсендә чыгыш ясады.
Авыл хуҗалыгы министрлыгының Ветеринария департаменты директоры Мария Новикова, шул ук киңәшмәдә чыгыш ясап, хайваннарның конкрет төрләрен исәпкә алырга кирәк булган төгәл сроклар билгеләнгәнлеген билгеләп үтте. Бу сроклар РФ Хөкүмәтенең 2023 елның 5 апрелендәге 550 номерлы карарында язылган.
Мәсәлән, 2024 елның 1 сентябренә кадәр эре мөгезле эре терлек (сыерлар) һәм дуңгызлар, шулай ук сәнәгать секторында кошлар һәм атлар маркировкаланырга һәм исәпкә куелырга тиеш. 2025 елның 1 мартына кадәр шәхси ярдәмче хуҗалыкларда (ЛПХ) атлар, ә шул ук елның 1 сентябренә кадәр бал кортлары һәм тиреле хайваннар, шулай ук сәнәгать секторында дөяләр, боланнар һәм куяннар исәпкә куелырга тиеш.
2026 елның 1 мартына кадәр барлык балыкларны, ә шул ук елның 1 сентябренә кадәр дөяләрне ЛПХДА, шулай ук кошларны, боланнарны һәм куяннарны шәхси хуҗалыкларда һәм вак мөгезле терлекләрне теркәргә кирәк.
Мария Новикова маркировка хайваннарны вакцинацияләүне һәм башка эпизоотиягә каршы чараларны нәтиҗәле планлаштыру өчен дә мөһим дип өстәде. «Бу чараларны дөрес планлаштыру өчен, бездә ничә хайван, нинди яшь төркемнәре, алар ничек күчәләр һәм шуның нигезендә без план төзибез", - дип аңлатма бирде ул.
2023 елның ноябрь ахырында Россиядә хайваннарны маркировкалау һәм исәпкә алуның ветеринария кагыйдәләре чыкты. Бу кагыйдәләрдә нинди хайваннар өчен маркировкалау чаралары кулланыла ала. Мәсәлән, сыерлар туганнан соң 30 календарь көннән дә соңга калмыйча индивидуаль маркировкаланырга тиеш. Ә ит юнәлешендәге терлекләр көтүлектә булса, хайваннарны туганнан соң 91 календарь көннән дә соңга калмыйча билгеләргә кирәк. Сыерларны маркировкалау өчен яңа ветправиллар биркалар, гадәти һәм электрон муенсалар, электрон тамгалар, имплантацияләнә торган микрочиплар, ашказаны эчендәге имплантацияләнә торган микрочиплар (болюслар) кулланырга рөхсәт итә. Документта маркировкалау чараларын ничек дөрес урнаштырырга кирәклеге күрсәтелә. Мәсәлән, тамгаларны хайванның колагының эчке ягы уртасына беркетергә кирәк.
Ветправилларда хайваннарны маркировкалау чаралары ия булырга тиеш булган Үзлекләр язылган. Аерым алганда, алар температураның -40 °C-тан +45 °C-ка кадәр үзгәрешләренә чыдам булырга тиеш.балыкларны билгеләүче чаралар өчен температураның үзгәрешләре -3 ° C-тан +36 ° C-ка кадәр диапазонда билгеләнгән. маркировкалау чаралары хайваннар сәламәтлеге өчен куркынычсыз булырга һәм хайванны тоту вакыты дәвамында электрон һәм визуаль укуны тәэмин итәргә тиеш.
Хайваннарны маркировкалау һәм исәпкә алу өчен Россельхознадзор «Хорриот» платформасын булдырган. Хәзер "Хорриот" ка илнең төрле терлекчелек предприятиеләрендә һәм ЛПХДА тотылган авыл хуҗалыгы хайваннары турында мәгълүматлар кертелә.