Илдә кош гриппы авыруы буенча вазгыять бик киеренке
Ветеринария һәм фитосанитария күзәтчелеге федераль хезмәтенең Бөтендөнья хайваннар сәламәтлеген саклау оешмасы галимнәр хәбәр итүенчә, 2022 елда Н5 тибындагы кош гриппы вирусы буенча вазгыять бик киеренке кала.
Россиядә 2022 елның сигез ае нәтиҗәләре буенча хәлне галимнәр шулай ук киеренке дип бәяли. Илнең 15 субъектында 51 кош гриппы очрагы теркәлгән.
Кыргый табигатьтә Мәскәүдә, Хабаровск краенда һәм Әстерхан өлкәсендә 4 авыру очрагвы күзәтелә.
Өстәвенә, Әстерхан өлкәсендә Н5N1 тибындагы вирустан Кызыл китапка кертелгән сирәк очрый торган кошларның үлеме ачыкланган.
Дөньядагы һәм Россия Федерациясендәге кош гриппы буенча вазгыятьне исәпкә алып, эпизоотик хәлнең начараюы һәм авыруның киләчәктә таралуы куркынычы бар, – дип фаразлый галимнәр.
Вирусның төп таратучылары-кыргый кошлар. Галимнәр Россиядә оя коручы кошларның кышны бөтен континентларда диярлек үткәрүен аңлата.
Урта һәм Көнчыгыш Себер һәм Ерак Көнчыгыштан кошлар күбесенчә Көньяк Азия, Австралия һәм Яңа Зеландиядә кышлыйлар. Россиянең һәм Көнбатыш Себернең Европа өлешендә оя корган су кошлары күбесенчә Көнбатыш Европада, Африкада, Якын Көнчыгышта кышлыйлар. Оя ясау урыннарына алар ике төп агым оча: Төньяк, Балтыйк-Ак диңгез юлы Арктика диңгезләре ярлары буйлап һәм Көньяк – Украина, Россиянең көньяк өлеше, Төньяк Казахстан аша. Чагыштырмача түбән Урал таулары күпчелек кошлар очмый, ә төньяктан яки көньяктан әйләнеп йөри», – дип шәрехли бу хәлне экспертлар түбәнгә.
Оялардан кыргый кошларның ел саен көзге миграциясе ял итү урыннарында Зур халык белән бергә бара. Миграция юллары Россиянең Урал, Идел буе, Көньяк һәм Төньяк-Кавказ федераль округлары төбәкләре аша уза.
«Нәкъ менә шушы төбәкләрне агымдагы елның көзендә югары патогенлы грипп чыганаклары булу ихтималы зур булган территорияләр сыйфатында карарга кирәк. Әйтик, август аенда ук Чиләбе, Самара һәм Ростов өлкәләрендә Н5 тибындагы грипп таралуы теркәлгән», – дип хәбәр итә галимнәр.
Экспертлар шәхси ярдәмче хуҗалыкларда йорт кошларын тотуны тикшереп торуны көчәйтүне һәм Россия кошчылык фабрикаларында биологик саклану режимын катгыйландыруны таләп итә.
Белгечләр билгеләп үткәнчә, кош гриппы Европа илләрендә кошчылык югары үсешттә булган Франция, Германия, Венгрия, Нидерландта аеруча да күп таралды. Моннан тыш, кыргый табигатьтә тиз йогышлы кош гриппы чыганакларын күпләп ачыклыйлар: Германиядә алар 500дән артык, Нидерландта 350дән артык авыру очрагы ачыкланган. Бөтендөнья хайваннар сәламәтлеге оешмасы мәгълүматлары буенча, кош гриппы авыруы Африка, Азия һәм Төньяк Америка илләрендә дә очрый.